ಭಾರತಾಚೆ ಖಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ವರಾಹಮಿಹಿರ (ಭಾಗ - 1)

ಸಗಳೆಂ ಜಗತ್ತಾ ಲೋಕಾನಿ ಗ್ರಹ ನಕ್ಷತ್ರ ದೇವು ಮ್ಹೊಣು ಸಮಜೂನು, ತಾಂಚ ಖಾತೇರಿ ಭಕ್ತಿ-ಶ್ರದ್ಧೇನ ಆಶ್ಶಿಲೆ ತೆದನಾ ಖಗೋಲ ವಿಜ್ಞಾನ ಮ್ಹಣಚೆ ಏಕ ಆಸ್ಸ ಮ್ಹಣಚೆ ಜಗಾಕ ದಾಕೋನು, ತ್ಯಾ ಖಾತೇರಿ ಸಂಶೋಧನೆಕ ಕಾರಣ ಜಾಲೀಲೊ ಮಹಾನ್ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿ ವರಾಹಮಿಹಿರ. ಹೋ ಗಣಿತಜ್ಞ, ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯಿ ಸಹಿತ ಜಾವ್ನಾಶ್ಶಿಲೊ ಮ್ಹಣಚೆ ಆನ್ನೇಕ ವಿಶೇಷ! ಕ್ರಿ.ಶ. ೫೦೫ ಆಂತು ಜನ್ಮುನು ಕಿ.ಶ. ೫೮೭ ಆಂತು ಅಂತರ್ಲಿಲೊ ವರಾಹಮಿಹಿರಾಲೆ ಜನನ ಉಜ್ಜಯಿನಿಚೆ ಮಾಲ್ವಾಂತು ಜಾಲ್ಲೆ. ಶಿಕ್ವಣ ಕಪಿತ್ತಕ ಮ್ಹಣ್ಚೆ ಕಡೇನ ಜಾಲ್ಲೆ. ಯಶೋವರ್ಮಲೆಂ ಆಸ್ಥಾನಾಚೆ ನವರತ್ನಾಂತು ಹೋ ಸಹಿತ ಏಕಳೊ ಜಾವ್ನಾಶ್ಶಿಲೊ. ’ಪಂಚ ಸಿದ್ಧಾಂತಿಕ’ ಹೇ ವರಾಹಮಿಹಿರಾನಿ ರಚನ ಕೆಲೆಲೆ ಮುಖೇಲ ಸಿದ್ಧಾಂತಾಂತು ಏಕ. ಹೇ ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ, ರೋಮಕ ಸಿದ್ಧಾಂತ, ಪೌಲಿಸ ಸಿದ್ಧಾಂತ, ವಸಿಷ್ಠಸಿದ್ಧಾಂತ, ಪೈತಾಮಹ ಸಿದ್ಧಾಂತ ತಶ್ಶಿಚಿ ಖಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರಾಚೆ ಸಕ್ಕಡ ತುಕಡೆಂ ಭೊರನು ಆಸ್ಸ. 

‘ಬೃಹತ್ ಸಂಹಿತ ಹೇ ವರಾಹಮಿಹಿರಾಲೆ ಆನ್ನೇಕ ದೇಣಿಗಾ. ಹಾಂತು ಜ್ಯೊತಿಷ್ಯ, ಗ್ರಹಾಂಚೆ ಚಲನೆ, ಗ್ರಹಣ, ಮೋಡ, ಪಾವ್ಸು, ಶಿಲ್ಪಕಲೆ, ಖೇತಿ ಆನಿ ಫಸಲಾಚೆ ವಾಡಪಣ, ಸುಗಂಧ ದ್ರವ್ಯಾಂಚೆ ತಯಾರಿ, ವ್ಹರಡಿಕ, ಮೋತಿ-ರತ್ನ ಆನಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಾಚೆ ವಿಷಯು ಭೊರನು ಆಸ್ಸ. ಬೃಹತ್ ಜಟಕ, ಲಘುಜತಕ, ಸಮಾಸ ಜಟಕ, ಯೋಗಯಾತ್ರ, ಟಿಕ್ಕಾಣಿ ಯಾತ್ರ, ಬೃಹತ್ ವಿವಾಹ ಪತಲ್, ಲಘು ವಿವಾಹ ಪತಲ್, ಲಗ್ನ ವರಾಹಿ, ಕುತೂಹಲ ಮಂಜರಿ, ದೈವಜ್ಞ ವಲ್ಲಭ ಹೇ ಸಕ್ಕಡ ವರಾಹಮಿಹಿರಾನಿ ಬರೆಯಿಲೆ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರ. ಷಟ್ ಪಂಚಾಂಗ, ಹೋರಾ-ಪಂಚ-ಹೋತ್ರಿಯಾ, ಯೋಗಯಾತ್ರಾ, ಬೃಹತ್‌ಜಾತಕ, ವಾಹ ಪಟಲ- ಇತ್ಯಾದಿಚೆ ಕರ್ತೃ ಹೋಂಚಿ! ಕ್ರಿಸ್ತಶಕ ಸಂಚೆಂ ಶೇಕಡ್ಯಾಚೊ ಪ್ರಚಂಡ ಖಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ. ಆನಿ ಭಾರತಾಂತು ಗಣಿತಾಚೆ ಸಂಶೋಧನೆಕ ಭದ್ರ ನೆಲ್ಕಟ್ ಘಾಲೆಲೆ ಶ್ರೇಯ ಹಾಕ್ಕಾ ಪಾವಕಾ ಮ್ಹೊಣು ಇತಿಹಾಸ ಸಹಿತ ಸಾಂಗ್ತಾ. ಭಾರತಾಚೆ ಉಜ್ಜಯನೀ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಾಂತು ಕ್ರಿ.ಪೂ. ೪೦೦ ತಾಕೂನೂಚಿ ಗಣಿತ ಸಂಶೋಧನ ಆರಂಭ ಜಾಲೆಲೆ ಆಸಲ್ಯಾರಿಚಿ ತಾಕ್ಕೇಕ ಸ್ಪಷ್ಟ ರೂಪ ದಿಲೆಲೊ ವರಾಹಮಿಹಿರ. ಉಪರಾಂತ ಆಯ್ಯಿಲೊ ಆರ್ಯಭಟ ಹಾಜ್ಜೆ ಆಧಾರಾರಿಚಿ ಅಧ್ಯಯನ ಕೊರನು ಆಧುನಿಕ ಗಣಿತಚೊ ಕರ್ತೃ ಮ್ಹಣೊನು ಘೆತಲೊ. 

ತೆದ್ದನಾ ಸಕ್ಕಡ ’ಏಕೋ ಅಶ್ವ ವಹತಿ ಸಪ್ತ ನಮಾ’ (ಋಗ್ವೇದ) ಮ್ಹಣಚೆ ನಂಬ್ಗೂನು ಆಶ್ಶಿಲೆ. ಮ್ಹಳಯಾರಿ ಸೂರ್ಯ ಮ್ಹಳಯಾರಿ ಏಕ ಚಕ್ರಾಚೊ ರಥ. ತಾಕ್ಕಾ ಸಾತ ಘೋಡೊ, ದೋಳೊ ನಾತ್ತಿಲೊ ಸಾರಥಿ. ಸೂರ್ಯ ಹುಜ್ವಾಡಾಚೊ ದೇವು ಮ್ಹೊಣು ಸಬಾರ ಪೀಳ್ಗಿಚಾನ ನಂಬ್ಗೂನು ಆಯ್ಯಿಲೆ. ತ್ಯಾ ನಂಬಿಗಾ ತೆದ್ದನಾ ಸಹಿತ ಸಕ್ಕಡ ಲೋಕಾಂಕ ಆಶ್ಶಿಲೆ. ತೆದ್ದನಾ ಸೂರ್ಯ ಏಕ ನಕ್ಷತ್ರ, ತಾಜ್ಜ ಸುತ್ಲೂ ಘೂಂವ್ಚೆ ಗ್ರಹಮಂಡಲ ಆಸ್ಸ, ಸೂರ್ಯಾಕ ಖಂಚೇ ಭೌತಿಕ ಶರೀರ ನಾ ಮ್ಹೊಣು ಪ್ರತಿಪಾದನ ಕೊರಚೆ ಸಹಿತ ತಿತ್ಲೇಕ ಸುಲಭ ನ್ಹಂಯಿ ಆಶ್ಶಿಲೆ.